İçindekiler
AUX Nedir?
3,5 mm jak, mini jak, kulaklık jakı ve TRS konnektörü gibi farklı isimlerle anılan AUX, ses sinyallerini bir cihazdan farklı bir cihaza aktaran bir tür standart iletişim bağlantı noktasıdır.
AUX, 1870’lerde telefon operatörlerinin santraller üzerinden bağlantı kurmasını kolaylaştırmak amacıyla icat edildi. Hepimizin yakından tanıdığı 3,5 mm’lik çap tasarımına ise 1960’larda kavuştu.
AUX oldukça basit bir tasarıma sahiptir. Konnektörün ön ucundaki küçük çukur, sokete güvenli bir şekilde tutunmasını ve aynı zamanda kolayca çıkarılmasını sağlar.
AUX Ne İşe Yarar?
Analog ses sinyallerini bir medya cihazından, ses çıkışı olan farklı bir cihaza aktaran AUX bağlantısı, ses yayını bağlantısı olarak da nitelendirilebilir. Burada bahsedilen ses; müzik, telefon görüşmesi, Spotify gibi bir podcast servisi veya bir dijital yayın olabilir.
AUX Açılımı Nedir?
AUX’un açılımı AUXiliary’dir. Latincede yardım anlamına gelen “Auxilium” kelimesinden türetilmiştir. Zaman içerisinde bu kelime değişime uğrayarak “Auxiliary” halini almıştır.
AUX Avantajları Nelerdir?
Çok eski medya cihazlarından son teknoloji cihazlara kadar (2016 sonrası üretilen iPhone modelleri ve bazı yeni nesil akıllı telefonlar dışında) oldukça geniş bir kullanım alanına sahiptir. AUX’un diğer avantajları şu şekilde sıralanabilir:
- AUX bağlantı noktası harici olarak herhangi bir adaptör veya farklı türden bir cihaz gerektirmez. Bir ucu sesin kaynağına, diğer ucu ses çıkışı talep edilen sokete takılarak kullanılabilir.
- AUX bağlantı noktası tam bir daire biçimindedir. USB gibi çift yönlü ve düz geometrili bağlantılara göre çok daha kolay bir şekilde sokete yerleştirilir. Bu yönü dikkate alındığında uzun ömürlü ve kullanışlı olduğu söylenebilir.
- AUX’tan gelen direkt ses hattı, yüksek ses kalitesi sağlar. Fakat AUX girişleri yalnızca analog sesi aktarabildiğinden, ses sinyalini dijitalden analoğa dönüştürmek medya aygıtının yeteneğine bağlıdır.
- AUX bağlantısı aktif edildiği andan itibaren sesin iletimi başlamış olur. Kullanılan medya cihazında sistem kaynağı daha önceden AUX’a göre yapılandırıldığından, verinin okunması için belirli bir zaman geçmesi gerekmez.
- Sesi uygun ekolayzer kullanarak kontrol etmek ve değiştirmek mümkündür.
- Ucu metal bir kasa ile tasarlanan AUX bağlantı noktaları, yeterli derecede elektriksel ses yalıtımına sahiptir.
- Ses ve elektrik enerjisi iletimi gibi düşük frekanslar için uygundur.
AUX Dezavantajları Nelerdir?
AUX girişleri yalnızca verileri parça parça aktararak çalıştığından, bilgileri gösterge panelinde görüntülemek imkansızdır. Örneğin telefonda çalan bir müziği otomobilden dinlemek için AUX bağlantısı yapıldığında, ses haricinde herhangi bir veri iletilemez. Dolayısıyla müzik çalma listesindeki şarkı adı otomobil ekranından görüntülenemez. AUX’un kullanıcılar açısından diğer dezavantajları şunlardır:
- AUX tasarım itibariyle çok fazla dikey alan kaplar. Özellikle telefonları pantolon ceplerinde bulunduran kullanıcılar için bu önemli bir dezavantajdır.
- Eski tür cihazlarda mono (2w), stereo (3wire) ve mikrofon konumları değişkenlik gösterebildiğinden, mono jak türüne bir stereo fiş takıldığında; sol ve sağ kanala veya her iki kanada birden ses iletimi gerçekleşebilir. Bu da ses empedansında bozulmaya neden olur.
- Yüksek ses çıkış özelliği bulunan bir cihaza, düşük direnç özelliğine sahip bir kulaklık AUX ile bağlandığında hoparlör patlayabilir.
- Diğer bazı konnektör türlerine göre daha pahalıdır.
- 90°’lik konnektörler günümüz teknolojisinde norm haline geldiğinden, uzun-erkek girişe sahip AUX bağlantıları tasarım açısından zayıf kalmaktadır. Fakat bazı AUX kablo üreticileri pazarın getirdiği bu olumsuzluğa karşı 90°’lik konnektörler geliştirmiştir.
- Akıllı telefon üreticileri yeni nesil cihazlarında yavaş yavaş AUX bağlantı noktalarını iptal etmektedir.
AUX Nerelerde Kullanılır?
Bir eşzamansız seri bağlantı noktası olan AUX, elektronik kaynağın ses dosyalarını iletmesini sağlayan bir arabirime sahiptir. Bu nedenle ses çıkışı olan hemen her cihazdan, ses çıkışı olan hemen her cihaza bağlanabilir. Yaygın olarak şu tür cihazlar için kullanılır:
- MP3 oynatıcılar
- Akıllı telefonlar
- Amplifikatörler
- Masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar
- Otomobil stereo sistemleri
- iPod’lar
- Taşınabilir müzik oynatıcıları
- CD/DVD çalarlar
- Ev sinema sistemleri
- Harici hoparlörler
- Diğer ses sistemleri
AUX Kablosu Nedir?
Tipik olarak her iki ucunda 3.5 mm çapında jak bulunan kablolara AUX kablosu denir. AUX kabloları bir ses kaynağını farklı bir ses çıkışına bağlamak için kullanılan, erkekten erkeğe formatına sahip bağlantılardır.
AUX Kablosu Nasıl Bağlanır?
AUX bağlantısı yapmak, harici herhangi bir yazılım gerektirmez. AUX kablosunun erkek uçlarından birisi ses üreten bir medya cihazının (telefon, müzik çalar, vb.) soketine, diğer erkek ucu ise ses çıkış portu olan bir cihazın soketine bağlanır. Her iki uç da aynı çapta ise hangi ucun hangi cihaza bağlandığı fark etmez.
AUX Kablosu Telefon Şarj Eder mi?
AUX kablosu ile telefon şarj edilmez. Özellikle otomobillerde AUX bağlantı noktası kullanılarak bu tarz girişimlerde bulunulmaktadır. Telefonların otomobillerde şarj edilebilmeleri için USB bağlantısı bulunmalıdır.
AUX Kablosu ile RCA Kablo Arasındaki Farklar
AUX kabloları ile RCA kabloları arasında ses kalitesi açısından önemli bir fark yoktur. Fakat RCA kabloları sese ek olarak video sinyali iletimi yapabilen konnektörlerdendir.
AUX Kablolarının Yapısal Özellikleri
3.5 mm’lik AUX kabloları daha çok kulaklık ve taşınabilir müzik çalar gibi cihazlarda kullanılır. AUX kablosu topraklama için bir, sinyal için iki iletken kabloyu içerisinde barındırır. İki iletken sinyal kablosu ortak bir zemini paylaşır ve bu da AUX’un doğal olarak diğer bağlantı türlerine göre ses çıkışında daha fazla gürültüye/cızırtıya neden olabileceğinin bir göstergesidir. Nadir olarak kullanılan TRRS AUX bağlantılarında ise iletkenlerin zemini birbirinden farklıdır ve bu da daha dengeli ve gürültüsüz bir ses iletimine imkan sunar.
RCA Kablolarının Yapısal Özellikleri
RCA kabloları AUX’un kullanıldığı alanlara ek olarak görüntü aktarımına imkan sunan alanlarda (bilgisayar monitörleri, vb.) da kullanılabilir. RCA kablolarında iki farklı ses kanalı vardır. Her kabloda iki farklı iletken, bir sinyal ve bir topraklama mevcuttur. Varsayımsal olarak RCA kabloları sinyal bütünlüğü ve gürültü seviyesi bakımından daha iyidir.
AUX Kablo Modelleri
AUX kablolarının uçları çoğunlukla 3.5 mm’lik erkek jak girişlerine sahip olsa da kablo gövdesi tasarımları birbirinden çok farklı özelliktedir.
Esneyebilen 3.5 mm AUX Kablosu
Otomobillerde daha ergonomik bir kullanım için esneme kabiliyeti olan AUX kablo modelleri kullanılabilir.
OEM Lightning to 3.5 mm AUX Kablosu
iPhone modellerine uyumlu olan, bir ucunda 3.5 mm’lik jak girişi, diğer ucunda ise OEM lightning portu bulunan modeller vardır.
Type-C to 3.5 mm AUX Kablosu
Piyasada Android kullanıcıları için bir ucunda 3.5 mm’lik jak girişi, diğer ucunda ise Type-C bağlantısı bulunan modeller mevcuttur.
L Tipi 3.5 mm AUX Kablosu
AUX kablolarının dikine uzun olması nedeniyle tasarımsal olarak yetersiz kalması; Ugreen, Torima, Case, Powerway ve Concord gibi markaların dikkatini çekmiş ve L tipi diye tabir edilen 90°’lik jak formuna sahip modeller geliştirilmiştir.
AUX Kablo Fiyatları
AUX kablo fiyatlarına etki eden onlarca parametre vardır. Kablo kalitesi, üretim teknolojisi, iletken bileşenleri, bağlantı türleri ve kablo uzunluğu bunlardan sadece birkaçıdır. AUX kablo fiyatları 15 TL ile 125 TL arasında değişmektedir.
AUX Çoğaltıcı Ne İşe Yarar?
AUX çoğaltıcıları bilgisayarlar, mobil cihazlar veya 3.5 mm’lik jak çıkışı bulunan tüm cihazlar için mevcut çıkış sayısını artırmak amacıyla kullanılır. AUX çoğaltıcılar ile eşzamanlı olarak iki farklı hoparlör, kulaklık ya da benzeri cihazlardan müzik dinlenebilir.