1. Anasayfa
  2. Coğrafya

Efes Antik Kenti

Efes Antik Kenti
0

İçindekiler

Efes, sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın önemli antik kentlerinden biridir. Döneminin en zengin, kalabalık ve ticaret merkezi olarak tarihte yerini almıştır. Uzun yıllar başkentlik yapan Efes, Roma döneminde en şaşaalı günlerini yaşamıştır. Bu yazımızda Efes hakkında bütün detaylı bilgiyi bulabilirsiniz.

Efes’in tarihi Cilalı Taş Devri olan MÖ 6000’li yıllara dayanıyor. Klasik Yunan döneminde İyonya’nın 12 şehrinden birini oluşturuyor. Küçük bir şehir olarak kurulan Efes, ticaret yolu üzerinde bulunması, bir liman kenti olması, stratejik konumu şehrin yıllar geçtikçe zenginleşerek, büyümüştür.

Efes Antik Kenti Nerededir?

Efes Ege Bölgesinde, Batı Anadolu’da bulunuyor.  Selçuk ilçesinin 3 kilometre güneybatısında, İyonya kıyısında yer alıyor.

Efes Antik Kenti Giriş Ücreti

Efes Antik Kente giriş ücreti 100 Türk Lirasıdır. Müzeye girişlerde Müze Kart geçerlidir.

Efes Antik Kenti Tarihi

Efes’in ilk kuruluşu MÖ 6000’li yıllara dayanıyor. Hititler Döneminde Apasas olarak biliniyor. M.Ö. 1050 yıllarında Yunanistan’dan gelen göçmenlerle kentin nüfusu artmış. Kent, M.Ö. 560 yılında da Artemis Tapınağı çevresine taşınmıştır.

MÖ 334’e kadar kent Pers egemenliği altında kalmıştır. Büyük İskender’in Anadolu’ya seferleri başlatmasıyla kent el değiştirmiş. Büyük İskender’in komutanlarından Lysimakhos, kente karısının adı olan Arsinoeia ismini vermiş. Büyük İskender’in ölümünden sonra MÖ 281’de Efes adıyla yeniden kurulmuştur.

Efes, MÖ 129 yılına kadar Bergama Krallığının hakimiyeti altında kalmış. Bu yılda Bergama Kralı Attolos, tüm bölgeyi bir Asya eyaleti olarak Roma İmparatorluğuna bağışlamış. Roma İmparatorluğunun ilk imparatoru Agustus ve sonrasında kent, önemli bir liman ve strateji merkezi haline gelmiş.

3. yüzyılda Efes, Gotların saldırılarına uğramış. Birkaç yıl sonra da şehir büyük bir depremle yerle bir olmuştur. 380 yılında İmparator I. Theodosius, Katolik inancını dayatmış. Kent çok tanrılı dinden tek tanrılı dine dönüş yapmıştır. Kentin her tarafında kiliseler inşa edilmeye başlanmış.

Efes, 1425’te Osmanlı’nın egemenliğine geçmiştir. Bu yıldan sonra kentin önemi kaybolmaya ve Efes antik kenti eski hali aranır olmaya başlamıştır. Özellikle, nehir yatağının taşıdığı alüvyonlar, limanı kullanamaz hale getirince, halk şehri terk etmeye başlamış. 17. yüzyıla gelindiğinde şehirde toplamda 100 kişinin yaşadığı bir yer haline gelmiş. Kalan insanlar da sıtmayla mücadele etmek zorunda kalmışlar.

Efes Antik Kenti Hakkında Bilgi

Efes, bugünkü Menderes Nehrinin denizle buluştuğu, İyonya adı verilen bölgede kurulmuştur. İlk kurulduğunda küçük bir şehir olarak kayıtlarda geçiyor. Anadolu’nun en verimli topraklarına sahip, ticaret yolları üzerinde, dünyanın doğusu ve batısını birbirine bağlayan bir limana sahip olması sayesinde Efes stratejik bir önem kazanmış.

Kent üzerinde, Likya, Pers, Bergama krallıkları hüküm sürmüş. Her medeniyet kendi kültüründen birer parça bırakmış. Ama Efes, en büyük gelişimini ve önemini Roma döneminde yaşamış. Bu dönemde Asya eyaletinin başkenti olmuş. 200 bini aşan nüfusuyla çağının en büyük metropollerinden biri olmuş.

Efes, birçok dini bünyesinde barındırdığı için, “hoşgörü kenti” olarak da anılmış.

Buna güvenen Aziz Paul, Hz. İsa (as)’ın annesi Hz. Meryem’i buraya getirmiş. Bu nedenle günümüzde, burası Hıristiyanların hac uğrak noktası haline gelmiş. Aziz Paul sayesinde, Efes bir din merkezi haline geldi. Birçok kişi çok tanrılı dini bırakıp Hıristiyanlığa geçti.

Efes Antik Kenti Hangi İlimizdedir?

Efes, İzmir ili sınırları içinde bulunuyor.

Efes Antik Kenti Hikayesi

Efes’te bulunan Hadrianus Tapınağı girişindeki kitabede Efes’in kuruluşu anlatılıyor. Atina prensi olan Androklos, Anadolu yakasındaki kıyıları keşfetmek istiyor. Harekete geçmeden önce Delfi kentindeki Apollon Tapınağı kahinlerine danışıyor. Kahinler, balık ve domuzun işaret ettiği yerde bir kent kuracağını söylüyorlar.

Androklos, bu sözlerin üzerine Ege denizine açılıyor. Kaystros (Küçük Menderes) Nehrinin denizle buluştuğu körfezde demirliyorlar. Karaya çıkan prens ve askerleri, balık pişirirken, çalılıklar arasından bir domuz fırlıyor. Domuz, bir balığı kaparak kaçıyor. Kehanetin gerçekleştiğini anlayan Androklos, burada bir kent kurmaya karar veriyor.

Efes Antik Kenti Hangi Şehirdedir?

Efes Antik Kenti, Türkiye’nin üçüncü büyük şehri olan İzmir’dedir.

Efes Antik Kente Nasıl Gidilir?

Efes, İzmir’in Selçuk ilçesi sınırları içinde bulunuyor. Selçuk’tan 3 kilometre uzaklıktadır. Özel aracı olmayanlar şehirlerarası otobüslerle Selçuk otogarına geliyorlar. Buradan Efes’e düzenli olarak dolmuş seferleri düzenleniyor. Selçuk’a trenle de gelmek mümkündür.

Özel araçla gitmek istiyorsanız, Selçuk-Aydın otoyolunu kullanıyorsunuz. Selçuk kavşağından çıkıp, Efes tabelasını takip ediyorsunuz. Otoyolu kullanmak istemiyorsanız, İzmir-Aydın yolundan Torbalı’yı takip ediyorsunuz.

Efes Antik Kenti Hangi Ülkededir?

Efes Antik Kenti, iki kıtayı birbirine bağlayan Türkiye sınırları içindedir. Türkiye’nin Ege bölgesindedir.

Efes Antik Kenti Özellikleri

  1. Liman kentidir.
  2. Asya eyaletinin başkentidir.
  3. Hıristiyanların dini merkezi ve hac uğrak yeridir.
  4. Dünyanın 7 harikasından biri olan Artemis Tapınağına sahiptir.
  5. Doğu ile Batı arasında bir kapı konumundadır.
  6. Çağının en büyük metropollerinden biridir.
  7. Yaklaşık 9000 yıl kesintisiz medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır.
  8. Helenistik, Makedonya, Roma, Osmanlı dönemi mimari özelliklerini bir arada bulunduruyor.
  9. Helenistik dönemin mimari tarzıyla ızgara biçimi planlanmış.
  10. Bir imparator adına ilk kutsal anıt yapılan kenttir.
  11. Ayak izi taş kalıbıyla tarihin ilk reklam ögesinin oluşturulduğu şehirdir.
  12. Tarihin tüm dönemlerinde ticari, dini, kültürel, bir merkez olan Efes antik kenti unesco dünya mirası listesinde yer alıyor.

Efes Antik Kenti Kim Yapmıştır?

Efes Antik Kenti, tarih boyunca birkaç kez yer değiştirmiştir. Ören yerindeki tapınaktaki kitabede, şehrin Atina prensi Androklos tarafından kurulduğu yazıyor. Bir efsaneye göre de, şehir Amazon adı verilen savaşçı kadınlar tarafından kurulmuştur.

Efes ilk olarak, Ayasuluk Tepesi’nde Antik Yunanlılar tarafından yapılmıştır. İkinci Efes ise Lidyalılar tarafından Artemis Tapınağının bulunduğu düzlükte kuruluyor. Üçüncü Efes ise Büyük İskender’in komutanlarından Lysimakhos tarafından, bugünkü Panayır ile Bülbül Dağları arasındaki yerde kurulmuştur.

Efes Antik Kentte bulunan yapıların birçoğu bu dönemde inşa edilmiştir.

Efes Antik Kenti Nerede Bulunur?

Efes, Selçuk ilçesi sınırları içinde bulunuyor. Selçuk ilçesinin 3 kilometre güneybatısındadır. Batıdan ve İç Anadolu’dan gelenler İzmir-Aydın yolunu takip ediyorlar. Akdeniz Bölgesinden gelenler de Aydın-İzmir yolunu takip ediyorlar.

Efes Antik Kenti Bir Açık Hava Müzesi midir?

Efes Antik Kenti bir açık hava müzesi konumundadır. Buradan çıkarılan birçok eser, Avrupa ve Türkiye’deki müzelerde sergilense de ziyaretçilerin ilgisini çekecek birçok tarihi eser bulunuyor.

Efes Antik Kenti Tarihi Eser midir?

Efes Antik Kenti, tarihe ışık tutması bakımından önemli bir yere sahiptir. Helenistik, Makedonya, Roma, Osmanlı dönemi mimarilerini yansıtması bakımından bir tarihi eser sıfatındadır.

Efes Antik Kenti Ne Zaman Yapıldı?

Efes’in ilk yapıldığı tarih MÖ 6000’li yıllara dayanıyor. Şehir, her medeniyet değiştirdiğinde yeni bir yapılanmaya girmiş. MÖ 600’de şehirden sürülen halk Artemis Tapınağının çevresinde şehri yeniden yapmıştır. MÖ 300’de de şehrin daha iyi bir stratejik konuma sahip olması için şimdiki ören yerinin bulunduğu yerde yapılmıştır.

Efes Antik Kenti Ne Zaman Kuruldu?

Efes Antik Kenti, Antik çağların ilk yerleşim yerlerinden biridir. Kentin kuruluş tarihi MÖ 6000’li yıllara kadar gidiyor.

Efes Antik Kenti Gezilecek Yerler

Efes Antik Kenti, 8 kilometrelik bir alana yayıldığı için planlı gezilmesi gerekiyor. Bunun için Efes antik kenti harita bulundurmanızda yarar vardır. Gezilecek yerleri şöyle sayabiliriz;

Liman Caddesi; Antik tiyatrodan limana kadar uzanıyor. Efes’in en uzun caddesidir. Tören caddesi olarak da kullanılırmış. Taban tamamen mermer kaplı ve yolun her iki tarafında da sütunlar bulunuyor. Caddenin altında limana kadar uzanan kanalizasyon sistemi bulunuyor.

Meryem Kilisesi; Liman caddesinin kuzeyinde bulunuyor. Bu kilise Hıristiyanların hac uğrak noktasıdır. Dünyada, Hıristiyanlığın ilk yedi kilisesinden biridir. Ekümenik Konsülü, bu kilisede yapıldığından Hıristiyanlık Alemi için çok önemlidir. Kilisenin 70 metre doğusunda Bizans Dönemi sarayını da gezebilirsiniz.

Büyük Tiyatro; Liman Caddesinin kuzeyinde yer alıyor. Şehrin en etkileyici ve gösterişli yapısıdır. 3 katlı sahne yapısı, 24 bin kişilik kapasitesiyle antik dünyanın en büyük tiyatrosudur.

Mermer Cadde; Büyük Cadde ile Efes antik kenti celsus kütüphanesi arasında bulunuyor. Bu iki yapının ulaşımını sağlıyor. Günümüz kaldırımları gibi yayalar için yol yapılmış. Caddenin ilerisinde “Aşk Evi” bulunuyor. Bu evi işaret eden, cadde üzerinde mermer ayak izi bulunuyor. Bu izi takip edenler cinsel arzularını tatmin etmek için bu eve gidiyorlar. Evin girişinde Afrodit heykeli bulunuyor.

Celcus Kütüphanesi; Mermer Caddesinde, Agora’nın yanındadır. Görkemli ön cephesinde dört kadın heykeli bulunuyor. Klasik dönemde dünyanın üçüncü büyük kütüphanesiymiş. Kütüphane aynı zamanda anıt mezar statüsündedir. Kütüphanenin batı bölümünde yer alan okuma salonunun altında Tiberius Julius Celsus Polemaeanus’un lahit mezarı yer alıyor.

Kuretler Caddesi; Herakles Kapısı’ndan Celsus Kütüphanesi’ne kadar uzanıyor. Traianus Çeşmesi, Hadrianus Tapınağı, Varius Hamamı gibi önemli yapılar bu cadde üzerinde bulunuyor.

Yamaç Evler; Efes antik kenti yamaç evleri burjuvanın yaşadığı yerdir. Evler açık bir avlu etrafına inşa edilmiş. Duvarlar mermer kaplama yerler ise mozaikle dekore edilmiş. Dönemin son derece lüks evleri olan bu yapılarda çeşme ve yerden ısıtma sistemi bulunuyor. Yamaç Evleri gezmek istiyorsanız, giriş ücretinin haricinde 36 TL daha ödemeniz gerekiyor.

Varius Hamamı; Girişi Kuretler Caddesinden yapılıyor. 3 katlı bir yapıdır. Şehrin zenginlerinden Romalı Skolastika tarafından yaptırıldığından Skolastika Hamamı olarak da biliniyor. Hamamın önünde Skolastika’nın oturur formda heykeli bulunuyor.

Merkezi ısıtma sistemi, calderium (sıcak su odası), tepidarium (ılık su odası), frigidarium (soğuk su odası) ve apodyterium (soyunma odası)’yla dönemin ileri teknolojiye sahip yapısı olarak dikkat çekiyor. Ayrıca fakirlerden ücret alınmıyormuş.

Hadrian Tapınağı; Roma İmparatoru Hadrianus’u onurlandırmak için inşa edilmiş. Tapınaktaki işlemeler ve heykeller ilginizi çekecektir. Tapınağın önündeki Efes antik kenti friz üzerinde Efes’in kuruluş hikayesi anlatılıyor.

Domitian Tapınağı; İmparator Domitian’ı anmak ve onurlandırmak için inşa edilmiş. Efes’te bir imparator için yapılan ilk yapıdır. İmparatorun heykeli tahrip edildiğinden sadece baş ve kol kısımları günümüze kadar gelmiş.

Artemis Tapınağı; Efes’te mermerden yapılmış ilk ve en büyük tapınak olan artemis tapınağı dünyanın yedi harikasından biridir. Günümüze ancak tapınağın kalıntıları gelebilmiştir.

 Latrina (Umumi Tuvalet); Halkın kullandığı Efes antik kenti tuvalet umumi özelliğe sahiptir. Aralarında bölme olmayan mermer taşlardan yapılmıştır. Taşların önünde su kanalı bulunuyor. İhtiyacını giderenler temizliklerini bu kanaldan yapıyorlar. Tuvaletin ortasında zemini mozaik kaplı bir havuz bulunuyor. Halk burada tuvaleti dışında görüşme, konuşma gibi sosyal aktivitelerini de yürütüyormuş.

Yedi Uyuyanlar Mağarası; Bu mağara Panayır Dağında bulunuyor. İmparator Decius döneminmde putperestlerden kaçarak bu mağaraya sığınan yedi uyurlar burada 200 yıl uykuya dalıyorlar. Mağarada kiliselerle birlikte birçok mezar bulunuyor.

İsa Bey Camii; Ayasuluk Tepesinde bulunan isa bey cami tek minareli ve iki kubbelidir. Camideki bitkisel motifler ve mozaikler ilginizi çekecektir.

Meryem Ana Evi; Bülbül Dağı üzerinde bulunan meryem ana evi Hıristiyanlar için çok büyük bir öneme sahiptir. Hz. İsa (as)’nın annesi olan Hz. Meryem’in ölmeden önce son günlerini bu evde geçirdiği biliniyor. Bu ev Müslümanlar tarafından da kutsal sayılır. Bu evde her yıl ağustos ayında ayinler düzenleniyor.

Efes Antik Kenti Nereye Bağlı?

Efes Antik Kenti, Selçuk ilçe sınırları içinde bulunduğu için Selçuk Belediyesi’ne bağlıdır. Genel olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün kontrolü altındadır.

Efes Antik Kenti Yapıları

Efes Antik Kentinde mutlaka görülmesi ve incelenmesi gereken Efes antik kenti yapıları bulunuyor. Bunları şöyle sıralayabiliriz;

  1. Büyük Tiyatro
  2. Aşk Evi
  3. Tiyatro Gymnasium
  4. Liman Caddesi
  5. Helenistik Çeşme
  6. Mermer Cadde
  7. Celcus Kütüphanesi
  8. Hadrianus Tapınağı
  9. Latrina (Umumi Tuvalet)
  10. Artemis Tapınağı
  11. Meryem Ana Evi
  12. İsa Bey Camii
  13. Yamaç Evler
  14. Skolastika Hamamları

Efes Antik Kenti Neden Önemlidir?

Efes, Helenistik, Makedonya, Roma ve İslami medeniyetlere ışık tutması bakımından önemlidir. Döneminin Asya eyaletinin başkentidir. Stratejik bir konumda olması bakımından ekonomi, ticaret ve kültür merkezidir. Hıristiyanlık dini bu şehirden yayıldığı için Hıristiyanlık alemi için çok önemlidir.

Hz. Meryem’in evi Efes sınırları içinde olduğu için sadece Hıristiyanlar değil Müslümanlarca da kutsal sayılıyor. Hz. Meryem Evi, İsa Bey Camii dışında, dünyada hayranlık uyandıran muhteşem yapılara da ev sahipliği yapıyor. Bunlardan Artemis Tapınağı dünyanın yedi harikasından biridir. Antik dönemin en büyük tiyatrosu, dünyanın en büyük üçüncü kütüphanesi bu şehirde bulunuyor.

Efes Antik Kenti Ne Kadar Sürede Gezilir?

Efes Antik Kenti, 8 kilometrelik bir alanı kapladığı için en az 4 saatinizi ayırmanız gerekiyor. Rehber turu 2 saat sürüyor. Fakat bu tur hızlandırılmış olduğu için, yapıları tam olarak inceleyemiyorsunuz. Bir harita alarak, günün erken saatinde ve kalabalık olmayan bir günde rahatlıkla gezebilirsiniz.

Efes Antik Kenti Ne Zaman Açık?

Efes, dini bayramların birinci günü öğlene kadar kapalıdır. Bunun haricinde haftanın her günü ziyarete açıktır.

Efes Antik Kenti Ne Zaman Keşfedildi?

Efes’teki ilk arkeolojik kazılar, Artemis Tapınağını bulmak için yapılmıştır. 1869 yılında British Museum adına J.T. Wood ilk arkeolojik kazı çalışmalarını başlatmıştır. Kazı çalışmalarına Wood’tan sonra 1904’te  D.G. Hogarth devam etmiştir.

Avusturyalılar Efes’teki ilk kazı çalışmalarına 1895 yılında Otto Benndorf liderliğinde yapmışlar. Günümüzde de kazı çalışmalarına devam ediyorlar. 1954 yılından itibaren Efes Müzesi de TC Kültür ve Turizm Bakanlığı adına kazı, restorasyon ve düzenleme çalışmalarına başlamıştır. Müzenin çalışmaları günümüzde de devam ediyor.

Efes Antik Kenti Kuşadası Arası Kaç Kilometredir?

Efes Antik Kenti ile Kuşadası arası 20 kilometredir. Kuşadası, Aydın ilinin bir ilçesidir. Yerli ve yabancı ziyaretçiler, gemilerle Kuşadası limanına geliyorlar. Buradan günübirlik seferlerle Efes’i ziyaret edip, dönüyorlar.

Efes Antik Kenti Ziyaret Saatleri

Efes Antik Kenti, haftanın her günü ziyarete açıktır. Yaz döneminde (01 Nisan-31 Ekim) 08.00 – 19.30, kış döneminde (01 Kasım-31 Mart) 08.30 – 17.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. Gişe yaz döneminde saat 18.30, kış döneminde de 16.30’da kapanıyor. Bu saatleri dikkate alarak ziyaretinizi ayarlayabilirsiniz.

Efes Antik Kenti açık bir alanda bulunduğu için yaz döneminde hem aşırı sıcak hem de kalabalık oluyor. Bu nedenle Mart-Nisan veya Kasım aylarında daha rahat ziyaret edebilirsiniz.

İçerik Faydalı mıydı?

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir