İçindekiler
Misakı milli’den verilen ilk taviz Moskova Antlaşmasında Batum’un topraklarımızdan çıkarılmasıyla Ruslara verilmiştir. Bakıldığında Moskova Antlaşması bir dostluk anlaşmasıdır. Tarafları TBMM ve Rusya’dır.
Türklerin ve Rusların yakınlaşmasının sebeplerinden bazıları:
Bolşevik ihtilali’nden sonra İtilaf Devletleriyle Rusya’nın arasının açılması, Sovyet Rusya’nın sosyalizmi yaymak istemesi, Türklerin Rusya’dan gelebilecek herhangi bir saldırıyı önleyerek Milli Mücadele’yi rahatlatmak istemesi, 1. TBMM’de Bolşevik ve Yeşil ordu adındaki sosyalist gruplara yer verilmiş olması, Ali Fuat Cebesoy’un Moskova büyükelçiliğine atanmış olması, Boğazlarda İtilaf Devletleri’nin bulunmasının Sovyet Rusya’nın işine gelmemesi, TBMM’nin kazandığı askeri zaferler…
Moskova Antlaşmasında Yer Alan Maddeler:
- Kars, Ardahan BMM’ye Batum ise Gürcistan’a bırakılacak.
Bu madde gereğince Batum’un Gürcistan’a verilmesi Misakı Milli’den verilen ilk taviz olmuştur - Çarlık Rusya ile Osmanlı Devleti arasında yapılan antlaşmalar yok sayılacak.
Osmanlı devleti yıkılmış olan Çarlık Rusya ile aynı kefeye konulduğu için Osmanlı Devleti de yok sayılmıştır. Osmanlı Devleti”ni yok sayan ilk devlet Sovyet Rusya’dır. - BMM’nin tanımadığı antlaşmaları SSCB de tanımayacak.
Bu maddeyle, Sevr Antlaşması’nı tanımayan ilk büyük devlet, ilk büyük Avrupa devleti Rusya olmuştur. Batum hariç misakı milliyi tanıyan ilk devlet de olmuştur. - Aras Nehri ve Çıldır Gölü sınır kabul edilecek.
- İki devlet arasında karşılıklı yardımlar olacak.
- Sovyet Rusya Kapitülasyonlardan vazgeçecek.
- BMM ve Sovyet Rusya ülkelerinde birbirlerinin rejimlerine karşı oluşumlara izin vermeyecek.
Bu maddeyle Sovyet Rusya kendi rejimini güvence altına almak istemiştir. - Boğazlar ticaret gemilerine açık olacak.